Loading...

تایپ و صفحه آرایی

صفحه آرایی : توجه به زیبایی ظاهری کتاب‌ها در کنار محتوا و بار معنایی یک کتاب باعث جذابیت بیشتر کتاب و موفقیت آن در امر توسعه کتابخوانی می شود. صفحه‌آرایی و  طراحی کتاب به‌عنوان مرحله‌ای پر اهمیت در تولید کتاب به شمار می‌رود، وقتی طراحی و صفحه‌آرایی به‌صورت اصولی و حرفه‌ای انجام شود، باعث زیبایی و جذابیتی می‌شود که به مخاطب برای مطالعه کتاب انگیزه و شوق بیشتری می‌دهد.

صفحه‌آرایی چیست؟

هنر چیدمان مطالب و محتوا به صورت اصولی و البته زیبا در کنار یکدیگر جهت روح بخشیدن به مطالب و همچنین خوانش بهتر و سریع تر مطالب را Page Layout یا صفحه‌آرایی یا چیدمان صفحه می گوییم.

صفحه آرایی هنری است که به‌عنوان بخشی از شاخه طراحی گرافیک شناخته می‌شود و باید به نحوی باشد که مخاطب را در برابر خود متوقف کند، توجه او را به خود جلب کند و او را به پیگیری، ترغیب و خواندن مطالب، وادار کند.

پس اولین رکن اصلی برای صفحه آرایی هر کتاب جلب توجه و ترغیب کردن مخاطب برای خواندن بهتر و سریع‌تر مطالب است.

اهداف صفحه آرایی

صفحه آرا باید بتواند محتوا و اطلاعات را به بهترین و زیباترین شکل به مخاطب منتقل کند و همچنین او را وادار و مشتاق پیگیری محتوا و اطلاعات کند.

عوامل مهم و تعیین کننده در صفحه‌آرایی

صفحه آرایی یا صفحه بندی کتاب، مجله، نشریه، بولتن، گزارش عملکرد، حتی روزنامه و … هر کدام تخصص خاص خود را دارد و در درجه اول صفحه آرا باید بداند که با چه قشری سروکار دارد، برای مثال: صفحه آرایی کتاب تخصصی نسب به صفحه آرایی کتاب کودک کاملا متفاوت است.
صفحه آرایی کتاب کودک بهتر است شاد و پرتحرک و پر از نقش و نگار باشد، و در مقابل صفحه‌آرایی برای بزرگسالان رسمی‌تر و جدی‌تر، پس باید متناسب با نوع و نیاز مخاطب به طراحی و چیدمان مطالب بپردازیم.

اولین موردی که در ترکیب بندی صفحه آرایی یک متن مهم است، توجه به نوع فونت، سایز مناسب، رعایت سفیدخوانی و پاراگراف بندی و رعایت فاصله صحیح بین خطوط و همچنین درک صحیح و زیبا در رابطه با قرارگیری عکس، جدول، نمودار و… در صفحه است که به درستی باید رعایت شود تا مخاطب را مجذوب به خود کند.
برخی این طرز فکر را دارند که طراحی کتاب کاری ساده است، در حالی که طراحی حرفه‌ای کتاب دارای پیچیدگی‌ها و تخصص و تجربه زیادی است. ایجاد فضای مناسب در کتاب با رعایت جذابیت‌های بصری بدون ایجاد خستگی در مخاطب حتی در کتابهای داستانی با حروف چینی به ظاهر ساده امری ضروری و مشکل است. برای طراحی کتاب حرفه ای می بایست قبل از صفحه آرایی در مرحله طراحی قالب کلی، کلیه موارد و جزئیات کتاب را طراحی و تعیین کرد. بخش طراحی قالب کلی که شامل طراحی و تعیین نوع قرارگیری متون و تصاویر، نوع فونت ها، شکل و نحوه‌ی قرار گیری تیترها و میان تیترها، سوتیترها، شکل ظاهری صفحات ابتدایی و سرفصل ها، سر صفحه‌ها و موارد متعدد دیگر می‌باشد که می‌توان گفت بخش اصلی یک طراحی خوب را در بر می‌گیرد و توجه به تک تک این المان ها خود باعث زیبایی و کارایی بخش مهمی از یک کتاب می شود.
در گذشته از زرنگار و ورد برای صفحه آرایی کتاب استفاده می‌شد البته هنوز هم هستند کسانی که با ورد به صفحه آرایی کتاب مشغول هستند ولی بهترین و حرفه‌ای‌ترین نرم افزار برای صفحه آرایی کتاب نرم افزار ادوب ایندیزاین است که به نسبت کار کردن با آن سخت و پیچیده و البته حرفه‌ایی است و میزان خطای بسیار کمی خواهد داشت البته به شرطی که صفحه آرا مسلط به نرم افزار باشد.

صفحه آرایی کتاب با مجله کاملا متفاوت است!

صفحه آرایی اصول و قواعد مختص خود را دارد که با توجه به موضوع و نوع مخاطب در نظر گرفته می‌شود که در اینجا به بررسی مرحله‌ای صفحه آرایی کتاب و مجله می پردازیم. برای صفحه آرایی کتاب بهتر است که قطع کتاب کاملا متناسب با موضوع آن باشد، برای مثال بهترین قطع برای کتاب کودک خشتی یا کتاب رمان و شعر رقعی است. بعد از انتخاب قطع مناسب باید گرید مناسب و قالب کلی کتاب را تعیین کنیم سپس با توجه به اندازه و نوع فونت مناسب برای متن، تیتر، سوتیتر و زیرتیتر بپردازیم. نکته ای که باید توجه شود اندازه نوشته های داخل جداول، نمودار و زیرنویس عکس ها را دقت کنیم که همگی یکسان و مشخص باشد تا مخاطب را سر در گم نکند. اما صفحه آرایی مجله بطور کامل با کتاب متفاوت است و صفحه آرایی مجله بیشتر عکس محور است برخلاف کتاب که متن محور است. در مجله معمولا از تصاویر و عناصر بصری زیادی استفاده می‌شود و حجم و نوع محتواهایی که در هر صفحه قرار می‌گیرند متفاوت هستند، لذا در حین توجه به یکپارچگی کلی کار معمولا ترکیب بندی و چیدمان هر صفحه متفاوت از بقیه صفحات انجام می‌شود.

یک نکته مهم و ضروری برای صفحه آرایی

در هنگام چیدمان و آرایش صفحه علاوه بر توجه به نیاز کارفرما یا سفارش دهنده باید به نیاز مخاطب نیز توجه کرد، متاسفانه در برخی موارد صفحه آرا فقط به نیاز سفارش دهنده توجه می‌کند و بدلیل تاکید بر کم کردن تعداد صفحات (به دلیل کمتر مصرف کردن کاغذ و در نتیجه ارزان‌تر شدن هزینه چاپ)، متن را ریزتر و حتی فواصل بین خطوط را کمتر می کند یا عکس‌ها و جداول را بسیار کوچک می کند تا به خیال خود در هزینه صرفه‌جویی کند، زهی خیال باطل! با این روش مانع از خوانش سریع مطالب شده و مخاطب را برای خواندن منصرف می‌کند و چه بسا که در هنگام خرید، مخاطب با ورق زدن آنی کتاب بدلیل پر بودن مطالب و عدم رعایت فضای سفیدخوانی احساس ترس از خواندن کتاب گرفته و حتی برای خرید هم صرفه نظر کند. با توجه به توضیحاتی که بیان شد، قاعدتاً اطلاع از قواعد و اصول ترکیب بندی در صفحه آرایی امری واجب و ضروری برای رسیدن به کار حرفه‌ای است.

انتشارات فصل هفتم با دارا بودن کادر مجرب در زمینه صفحه آرایی کتاب، آماده همکاری با نویسندگان و فرهیختگان گرامی می باشد.